Asertywność w pracy. Czym jest i jak ją rozwijać?
Asertywność jest niezbędną umiejętnością do prawidłowego funkcjonowania zarówno w życiu zawodowym, jak i prywatnym. Często asertywność tłumaczy się jako zdolność do mówienia „nie”, ale to zbyt uproszczona definicja. Czym zatem jest asertywność? Jak ją rozwijać, by wspierała nasze działania w pracy i biznesie?
Definicja asertywności
Asertywność to umiejętność wyrażania swoich myśli, uczuć, postaw i potrzeb w sposób bezpośredni, ale nieagresywny. Oznacza to, że osoba asertywna potrafi stanowczo przedstawić swoje opinie i wyznaczyć granice, zachowując przy tym szacunek wobec granic rozmówców.
Asertywność w pracy
Asertywność odgrywa kluczową rolę w środowisku pracy. Osoby asertywne są bardziej skuteczne w komunikacji z kolegami z pracy, przełożonymi, a także klientami. Dzięki umiejętności wyrażania swoich myśli i potrzeb, są w stanie efektywniej rozwiązywać konflikty, negocjować warunki umów oraz realizować cele zawodowe. W rezultacie asertywne osoby często osiągają lepsze wyniki i cieszą się większym szacunkiem w miejscu pracy.
Brak asertywności w pracy
Brak asertywności może prowadzić do wielu problemów. Osoby nieasertywne często są wykorzystywane przez innych, przeżywają stres i frustrację, a także mają trudności w budowaniu pozytywnych relacji z kolegami z pracy. Trudniej im dbać o swoje potrzeby i wyznaczać granice, co może prowadzić do braku satysfakcji z wykonywanej pracy, zmniejszenia zaangażowania, a nawet do wypalenia zawodowego.
Jak nauczyć się asertywności?
Trening asertywności może pomóc przezwyciężyć trudności w komunikacji z innymi. Oto kilka technik, które sprzyjają rozwijaniu asertywności w pracy:
1. Technika „zdartej płyty”
Polega na konsekwentnym powtarzaniu swojego stanowiska w odpowiedzi na presję lub nacisk ze strony innych osób. Może być przydatna, kiedy zależy nam na utrzymaniu swojego zdania, ale nie chcemy inicjować konfliktu. Konsekwentnie trzymamy się swojego zdania i powtarzamy swoje stanowisko mimo różnych reakcji drugiej strony.
2. Odroczenie asertywne
To forma wyrażenia gotowości do rozważenia prośby lub sytuacji w przyszłości, ale nie „tu i teraz”. Jeśli ktoś prosi nas o coś, na co nie mamy czasu, lub emocje stają się zbyt gorące na obiektywną dyskusję, możemy przenieść dyskusję na inny termin, mówiąc np. „porozmawiajmy o tym jutro”. To da nam czas na zastanowienie się nad problemem, jednocześnie wyrażamy przy tym gotowość do dalszej rozmowy.
3. Asertywne uznanie błędu
Ta technika polega na otwartym i bezpośrednim uznaniu własnego błędu lub nieporozumienia. Możemy powiedzieć: „masz rację, popełniłem błąd” lub „przepraszam, że źle zrozumiałam sytuację”. To pokazuje naszą gotowość do wzięcia odpowiedzialności za nasze działania i buduje zaufanie w relacjach.
4. Zasłona dymna
Zasłona dymna to technika wymijania. Możemy z niej skorzystać, kiedy nie chcemy kontratakować drugiej strony i zależy nam na uniknięciu eskalacji konfliktu. Gdy nie mamy ochoty wchodzić dalej w dyskusję, spróbujmy skierować rozmowę na inny temat. Wystudzenie emocji sprzyja pozostaniu w dobrych relacjach z rozmówcą.
5. Asertywna mowa ciała
W budowaniu asertywnej komunikacji warto wykorzystać także mowę ciała. Zadbajmy o utrzymywanie kontaktu wzrokowego, prostej i pewnej postawy ciała oraz spokojny ton głosu. Asertywna postawa ciała może pomóc w wyrażeniu pewności siebie i stanowczości bez konieczności używania agresji.
Podsumowanie
Asertywność to umiejętność wyrażania siebie w sposób bezpośredni, ale nieagresywny. Trening asertywności pozwala rozwijać tę umiejętność i zyskać większą pewność siebie w relacjach zawodowych. Nauka technik asertywności i wykorzystywanie ich w biznesie może zapewnić długotrwałe czerpanie satysfakcji z wykonywanej pracy, zdrowe relacje ze współpracownikami oraz uchronić nas przed wypaleniem zawodowym.
