Program zgodny z zaleceniem w zakresie promowania kultury uczciwości podpisanym przez Szefa Służby Cywilnej - 18.12.2017

CZAS TRWANIA SZKOLENIA – 2 dni (16 godzin szkoleniowych, 1 godzina szkoleniowa = 45 minut)

PROGRAM SZKOLENIA

Wprowadzenie

• Uporządkowanie terminologii etycznej: przydatne rozróżnienia i zależności
• Etyka urzędnicza i moralność urzędnika
• Wartości, normy i oceny etyczne
• Etos służby publicznej. Służebna rola administracji. Wizerunek służby publicznej.

Prawne źródła etyki w służbie cywilnej. Zasady służby cywilnej oraz zasady etyki korpusu służby cywilnej.
Uregulowania prawne z zakresu etyki służby publicznej w Polsce:

• zasady etyki korpusu służby cywilnej Zarządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 6 listopada 2011 r. W sprawie wytycznych w zakresie przestrzegania zasad służby cywilnej oraz w sprawie zasad etyki korpusu służby cywilnej
• Zalecenie w zakresie promowania kultury uczciwości podpisane przez Szefa Służby Cywilnej - 18.12.2017 
• podział zasad funkcjonowania administracji publicznej (podział na zasady tradycyjne i wynikające z nowoczesnego modelu administracji publicznej)
• Etos służby publicznej. Służebna rola administracji. Wizerunek służby publicznej.
• Prawne źródła etyki w służbie cywilnej. Zasady służby cywilnej oraz zasady etyki korpusu służby cywilnej.
• Zasada godnego zachowania.

Członek korpusu służby cywilnej powinien:

• wykonywać pracę z szacunkiem dla reguł współżycia społecznego i kultury osobistej,
• szanować godność innych osób, w tym podwładnych, kolegów i przełożonych,
• być życzliwym wobec ludzi oraz zapobiegać powstawaniu konfliktów w pracy i w relacjach z obywatelami,
• właściwie zachowywać się poza pracą,
• unikać zachowań, które mają mieć negatywny wpływ na wizerunek państwa, służby cywilnej i urzędu, w którym pracuje.
• Zasada służby publicznej.

Członek korpusu służby cywilnej powinien:

• pamiętać o służebnym (wobec obywateli) charakterze swojej pracy,
• służyć państwu, chroniąc jego interesy i rozwój,
• współtworzyć pozytywny wizerunek służby cywilnej oraz wpływać na właściwe postrzeganie państwa w kraju i na świecie,
• przedkładać dobro wspólne obywateli nad interes osobisty, jednostkowy i grupowy,
• podejmować działania w sposób rozważny, ale skuteczny i realizowany w sposób zdecydowany.

Członek korpusu służby cywilnej nie może:

• uchylać się od podejmowania trudnych rozstrzygnięć oraz odpowiedzialności za swoje postępowanie.
• Zasada lojalności.

Członek korpusu służby cywilnej powinien:

• być lojalnym przede wszystkim wobec Rzeczypospolitej Polskiej,
• lojalnie i rzetelnie realizować program Rządu RP, bez względu na własne przekonania i poglądy polityczne,
• być lojalnym wobec urzędu, przełożonych, kolegów oraz podwładnych,
• wykonywać polecenia służbowe, dbając, aby nie złamać prawa, lub nie popełnić pomyłki,
• udzielać przełożonym obiektywnych (zgodnych z najlepszą wolą i wiedzą) porad i opinii.

Członek korpusu służby cywilnej nie może:

• publicznie wypowiadać poglądów na temat pracy swojego, oraz innych urzędów, zwłaszcza jeżeli podważałoby to zaufanie obywateli do tych instytucji.
• Zasada neutralności politycznej.

Członek korpusu służby cywilnej powinien:

• dystansować się od wszelkich wpływów i nacisków politycznych, które prowadzą do stronniczych działań,
• dbać o jasność i przejrzystość relacji z osobami pełniącymi funkcje publiczne.

Członek korpusu służby cywilnej nie może:

• manifestować publicznie poglądów i sympatii politycznych,
• prowadzić jakiejkolwiek agitacji o charakterze politycznym w służbie oraz poza nią,
• podejmować publiczne działań bezpośrednio wspierających działania o charakterze politycznym,
• stwarzać podejrzeń o sprzyjanie partiom politycznym.
• Zasada bezstronności.

Członek korpusu służby cywilnej powinien:

• jednakowo traktować wszystkich uczestników prowadzonych spraw administracyjnych.

Członek korpusu służby cywilnej nie może:

• dopuszczać do podejrzeń o powstaniu konfliktu między interesem publicznym i prywatnym,
• podejmować pracę i zajęcia, które kolidują z obowiązkami służbowymi,
• ulegać jakimkolwiek naciskom,
• demonstrować zażyłość z osobami publicznie znanymi ze swej działalności politycznej, gospodarczej, społecznej lub religijnej,
• promować jakiekolwiek grupy interesu.
• Zasada rzetelności.

Członek korpusu służby cywilnej powinien:

• sumiennie i rozważnie wykonywać powierzone zadania,
• zgodnie z przepisami prawa dotrzymywać zobowiązań,
• twórczo podejmować zadania i aktywnie realizować obowiązki (robić to z najlepszą wolą, interesem społecznym i nie ograniczać się przy tym jedynie do przestrzegania przepisów).
• Zasada bezinteresowności (dodatkowe zatrudnienie, zajęcia zarobkowe, zajęcia niezarobkowe).

Członek korpusu służby cywilnej powinien:

• zrezygnować z dodatkowego zatrudnienia (lub zajęcia zarobkowego), jeśli może ono mieć negatywny wpływ na sprawy prowadzone w ramach obowiązków służbowych.

Członek korpusu służby cywilnej nie może:

• przyjmować korzyści od osób zaangażowanych w prowadzone sprawy,
• przyjmować zapłaty za publiczne wystąpienia, gdy mają one związek z zajmowanym stanowiskiem,
• prowadzić szkolenia, jeżeli mogłoby to negatywnie wpłynąć na bezstronność prowadzonych spraw.
• Zasada profesjonalizmu.

Członek korpusu służby cywilnej powinien:

• realizować zadania państwa,
• posiadać niezbędną wiedzę dotyczącą funkcjonowania państwa,
• podnosić kwalifikacje oraz rozwijać wiedzę zawodową,
• znać akty prawne dotyczące funkcjonowania urzędu, w którym jest zatrudniony,
• zapoznawać się z wszystkimi istotnymi faktami prowadzonych przez siebie spraw,
• znać i sumiennie przestrzegać zasady etyki korpusu służby cywilnej,
• znać i sumiennie przestrzegać zasady służby cywilnej,
• poddawać się weryfikacji znajomości zasad służby cywilnej,
• stosować wysokie standardy zarządzania publicznego,
• wykorzystywać wiedzę przełożonych, kolegów i podwładnych oraz dzielić się z nimi własnym doświadczeniem,
• w uzasadnionych przypadkach korzystać z pomocy ekspertów,
• zarządzać posiadanymi zasobami kadrowymi w sposób efektywny i racjonalny,
• w wykonywaniu zadań dążyć do uzgodnień opartych na rzeczowej argumentacji,
• być gotowym do przyjęcia krytyki, uznawać swoje błędy oraz być gotowym do naprawy ich konsekwencji,
• przez swoją postawę dbać o wizerunek służby cywilnej,
• korzystać z zagwarantowanych praw pracowniczych,
• korzystać ze szczególnej ochrony stosunku pracy urzędnika służby cywilnej.

Konflikt interesów, w tym: w zamówieniach publicznych, przy wydawaniu decyzji w sprawach indywidualnych (np. w trybie KPA).

• Prezenty, świadczenia niematerialne, przysługi wewnątrz urzędu i poza urzędem.
• Nieetyczne zachowanie i propozycje jako wstęp do nadużyć i korupcji.
• Aktywność w Internecie i w sieciach społecznościowych.
• Informacja publiczna i prawnie chroniona.
• Dylematy etyczne – studia przypadków.

­ Wybrane zasady Europejskiego Kodeksu Dobrej Administracji z dnia 6 września 2001 r.

• praworządność
• niedyskryminowanie
• niezależność
• obiektywizm
• zakaz nadużywania uprawnień
• uczciwość
• uprzejmość
• ochrona danych osobowych
• jawność działania administracji publicznej,
• ograniczenia prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne,
• zakaz zatrudniania krewnych,
• obowiązek składania oświadczenia majątkowego,
• antykorupcyjne ograniczenia.

Dylematy etyczne i właściwie zachowania pracowników w tym konflikt interesu;

• dylematy lojalności,
• lobbing

Przyczyny i rodzaje zachowań niezgodnych z etyką pracy urzędnika

• Prawo, tradycja, religia jako fundamenty etyki. Problem etyki niezależnej
• Światopogląd urzędnika. Służebność zawodu urzędnika
• Przyczyny i rodzaje zachowań niezgodnych z etyką

Nieetyczne zachowania w służbie publicznej a odpowiedzialność prawna pracowników administracji publicznej:

• nieetyczne zachowanie i propozycje jako wstęp do nadużyć i korupcji.
• korupcja,
• naruszenia prawa
• nepotyzm, kumoterstwo,
• patologiczna partyjność.
• Schemat postępowania w przypadku zetknięcia się z przypadkiem korupcji.
• Konsekwencje postępowania nieetycznego dla instytucji oraz dla urzędnika
• Informacja publiczna i prawnie chroniona.

Diagnoza i sposoby radzenia sobie w sytuacjach trudnych etycznie

• sygnalizowanie o nieprawidłowościach – etyczne aspekty sygnalizowania (jak radzić sobie w sytuacjach trudnych i wątpliwych)

Techniki i metody budowania etycznej kultury organizacyjnej,

• jakość pracy, a etyka,
• prezenty, świadczenia niematerialne, przysługi wewnątrz urzędu i poza urzędem.
• aktywność w Internecie i w sieciach społecznościowych.
• etyczna postawa urzędników wobec klientów i współpracowników,
• podstawowe błędy zarządzania prowadzące do nasilenia zachowań nieetycznych wśród pracowników -  jak ich unikać;
• rola kontroli i metod systemowych w zapobieganiu i zwalczaniu korupcji – mocne strony i ograniczenia;
• złota zasada.

"